Czy hipopotamy umieją pływać? Te ogromne stworzenia od dawna intrygowały ludzi, zarówno swym, przypominającym ogromną świnię wyglądem, jak i zwyczajami.
Ich nazwa wywodzi się z języka greckiego i jest połączeniem konia oraz rzeki (hippos znaczy „koń”, potamos znaczy „rzeka”). To jedyne na świecie, parzystokopytne ssaki wiodące tryb ziemnowodny. Mimo fizycznych podobieństw do świń, najbardziej spokrewnione są z… wielorybami i delfinami.
Obecnie wyróżniamy dwa żyjące gatunki: hipopotam nilowy oraz karłowaty, które występują w Afryce środkowej i południowej. Ze względów fizjologicznych hipopotam jest uzależniony od wody, dlatego zamieszkuje głównie brzegi rzek i jezior. Jego wrogiem jest słońce. Orzeźwiające kąpiele pomagają mu uniknąć przegrzania potężnego ciała, ale chronią również przed insektami i innymi zagrożeniami. Hipopotamy potrafią cały dzień leniwie pluskać się w wodzie, wydając pomruki zadowolenia.
Choć hipopotam jest otłuszczony i ma wydatny brzuch, w wodzie charakteryzuje się niezwykłą zwinnością. Jednak dobrym pływakiem nie jest. Dorosły osobnik skacze odpychając się od dna. Potrafi wstrzymać powietrze nawet na 6 minut, dlatego cały zanurzony nie wypływa na powierzchnię tylko drepcze po dnie, aż dotrze do płycizny. Natomiast jego mały potomek posiada odpowiednią wyporność, która umożliwia mu swobodne dryfowanie na tafli wody.
Fajtłapowaty wygląd sprawia, że wydają się sympatyczne i przyjazne. Jednakże to tylko pozory. Niech was nie zwiedzie leniwe ziewanie, które odkrywa wydatną paszczę długich na niemalże 30 cm siekaczy. Nie jest to objaw nudy, a zniecierpliwienia i sygnał ostrzegawczy, by się nie zbliżać. Warto, o tym pamiętać, bo to zwierzę potrafi rozewrzeć paszczę do szerokości jednego metra i biec z prędkością nawet 30 km/h! Co roku, w wyniku agresji hipopotama, ginie ponad 500 osób. Mówi się, że zwierzęta te zabijają rocznie więcej ludzi niż lwy, słonie, bawoły i nosorożce razem wzięte. Według naukowców to najbardziej nieprzewidywalne zwierzęta w Afryce, są zarazem niezwykle inteligentne – trudno zgadnąć, jak się w danej chwili zachowają.
Długość dorosłego samca hipopotama może dochodzić do 4,5 metrów, a wysokość do 1,5 metra. Średnia masa ciała to 2 tony, ale są osobniki dochodzące nawet to 4,5 t. Pod względem wielkości dorównuje nosorożcom, na lądzie ustępując jedynie słoniom. Kolosy te są jednak wegetarianami! Prawdziwą ucztę stanowią dla nich trawiaste pastwiska, wodna roślinność i owoce. Wraz z zapadnięciem zmroku wychodzą na żer.
Żyją w grupach, które liczą od 10 do 40 osobników, na czele stoi dominujący samiec oraz podległe mu samice. Samiec broni swego terytorium, który obejmuje pewien odcinek rzeki i na nim gromadzi swoje stado. Obecnie duże populacje hipopotamów żyją w parkach narodowych Afryki, jednak ich liczba drastycznie maleje, a ich zasięg stale się kurczy. Większość z nich pada ofiarą polowań, organizowanych ze względu na ich wielkie kły, mięso i tłuszcz oraz dla zdobycia trofeów.
Obok słoni, żyraf, nosorożców i lwów są zwierzętami, które nieodparcie kojarzą się z dziką, majestatyczną Afryką. Miejmy nadzieję, że nieprzerwanie będą jej częścią.